Kantelpunt voor private lease door stijgende maandbedragen
De omstandigheden waren rond 2014 ook anders: de financiële markt was relatief gunstig en de voorraden bij autofabrikanten waren torenhoog. Private lease was voor hen dus een ideaal kanaal om die voorraden weg te werken, waarbij hoge kortingen – oplopend tot wel 30 procent – werden gegeven. Het verdienmodel voor leasemaatschappijen was dus eenvoudig, want met zo’n hoge korting kun je best wat risico lopen op restwaardegebied. Anderzijds: waar je bij fleetowners één aanspreekpunt hebt voor tientallen contracten, geldt bij private lease dat elk contract een eigen aanspreekpunt heeft. In 2014 was de digitalisering echter ook al in een behoorlijk vergevorderd stadium. Online retail werkt immers vooral als je tijdrovend persoonlijk contact zoveel mogelijk kunt vermijden.
Voorzichtig met private lease
Vele acties volgden en inmiddels is private lease als product niet meer weg te denken. In de afgelopen jaren steeg het aandeel private lease in de leasevloot van 12 procent in 2017 naar 23 procent in 2020. Ook vond er een verschuiving in segmenten plaats. Er vond echter ook een andere verschuiving plaats. Onder anderen Norbert van den Eijnden was als ceo van Alphabet in 2015 al beducht hiervoor. “We hebben er destijds in de boardroom veel discussies aan gewijd. Ik ben er altijd voorzichtig mee geweest, omdat ik voorzag dat de captives uiteindelijk met de markt aan de haal zouden gaan. Die wilden destijds graag tegen aantrekkelijke voorwaarden auto’s aan leasemaatschappijen verkopen omdat ze hen niet in het vaarwater zaten: wij konden beter de grootzakelijke markt dan de captives bedienen. Maar met private lease vis je in dezelfde vijver als de captive – en in die van de retailers. Dan kun je hoge kortingen van 30 procent wel vergeten.”
De markt is in de afgelopen paar jaar sterk veranderd: de coronapandemie en de oorlog in Oekraïne versterkten grondstoftekorten, en daarmee leveringsproblemen. Daardoor stegen niet alleen de prijzen van auto’s, door de schaarste geven de fabrikanten ook geen (hoge) kortingen meer aan leasemaatschappijen. Mede door deze trends ziet de VNA de groei in private lease afvlakken. Doordat zakelijk lease harder groeide is het marktaandeel private lease nu teruggezakt naar zo’n 19 procent (peildatum eind Q3-2022). Een rondvraag leert dat voor volgend jaar de leasemaatschappijen rekening houden met een 20 tot 30 procent lagere orderintake van private leasecontracten. Van den Eijnden verwacht overigens niet dat private lease ver wegzakt. “De interesse blijft; in veel gevallen is private lease gunstiger dan het kopen van een nieuwe auto. Er is dus hooguit sprake van een tijdelijke afvlakking.”
De consument zal het maandbedrag van 350 euro los moeten laten
Het is wel de vraag waar het kantelpunt ligt waarbij consumenten de maandprijs te hoog gaan vinden. In de markt werd lang de grens zo’n 300-350 euro aangehouden, maar daarvoor is weinig meer te krijgen momenteel. De huidige markt zorgt voor flinke prijsstijgingen, variërend van enkele tientjes tot meer dan honderd euro per maand. Vooral de rentecomponent is pittig en is goed voor een tariefverhoging van 8 tot 10 procent, schatten leasemaatschappijen. De consument zal het maandbedrag van 350 euro – toch voor velen een soort ‘drempelbedrag’ waarboven private lease onaantrekkelijker wordt dan koop – los moeten laten. In de tabel staat een berekening van Autodisk. Daaruit blijkt dat mede door de stijgende rente en hogere nieuwprijs de private leasebedragen van populaire modellen ver boven de 350 euro komen.
Strakke teugels
Alle leasemaatschappijen zien de trend van hogere prijzen voor nieuwe private leaseauto’s. En op deze markt gelden ook nog strengere regels dan bij zakelijke lease: zo heeft de consument prijsbescherming, wat betekent dat hij bij een prijswijziging de order mag annuleren. Ook mag de levering maar één keer uitgesteld worden. Dat zorgt met de huidige leveringsonzekerheid en continue prijsverhogingen voor veel onzekerheid. Bij autofabrikant Stellantis is dat reden om in de private lease die via niet-captive leasemaatschappijen gaat, de teugels strak in handen te nemen. Een leasemaatschappij kan alleen een auto afnemen voor private lease als er een klant is, op grotere schaal auto’s bestellen is niet mogelijk. Stellantis garandeert dan de prijs, maar in ruil daarvoor wil het wel de gegevens van de klant. De leasemaatschappij financiert en verleent de service, maar Stellantis levert de auto.
Pon verwacht de komende jaren een structureel lagere private lease markt
Zowel bij Stellantis als Pon hebben ze er begrip voor dat afnemers klagen over de onzekerheid, de soms moeizame communicatie en de aanpassingen in leveringen en prijzen. Maar ook bij de importeurs worden ze nog steeds met regelmaat verrast door productievertragingen en prijsverhogingen. Bij Pon zijn ze al een tijd geleden opgehouden met prijzen te garanderen en dat doet vooral pijn bij de particuliere lease, want tarieven die van 199 naar 299 euro per maand gaan, zijn aan consumenten nauwelijks uit te leggen. De verwachting bij Pon is dat de private leasemarkt de komende jaren structureel lager zal zijn.
Voorraden
Universele leasemaatschappijen proberen voorraad in te kopen om zo de regie in eigen hand te houden; zowel op het gebied van prijs als van levering. “Wij hebben continu zo’n duizend auto’s al zelf in bestelling, en dat hadden we vroeger nauwelijks”, vertelt commercieel directeur Matthijs Wouters van Arval. “Hierdoor kunnen we auto’s sneller leveren en zijn de prijsconsequenties beter te overzien. Ook zetten we ex-leaseauto’s in als occasionlease om aan de vraag naar interessant geprijsde privélease-auto’s te voldoen. Wij zien de vraag niet dalen, zeker op lange termijn niet. Ik denk dat werkgevers, die gebaat zijn bij een lage CO2-uitstoot van het woon- werkverkeer van medewerkers, hun werknemers zullen stimuleren om een elektrische private lease auto te nemen.”
Lonneke van der Horst, marketingdirecteur bij ALD, ziet een afvlakking van de groei in private lease, maar wel een verdubbeling in aantal occasionleasecontracten. “De private lease klant vindt de combinatie van lagere tarieven en kortere looptijden bij occasionlease heel aantrekkelijk”, aldus Van der Horst. “Dit wordt nog eens versterkt door de langere levertijden bij nieuwe voertuigen. Met occasions kun je vrijwel direct in je leaseauto rijden, wat een groot voordeel is in deze tijd.”
Kosten-batenalayse
Voor leasemaatschappijen is de kosten-baten analyse ingewikkelder geworden, ziet directeur Bas van Vliet van Autolease Midden Nederland. “Wij krijgen te maken met prijsverhogingen in de periode tussen bestellen en leveren. Een deel van deze prijsverhoging nemen wij voor onze rekening. Voor particuliere klanten geldt dat ze kunnen annuleren als de prijs stijgt. Maar ook als ze dat niet doen, proberen we de hogere kosten te verdelen. Het mobiel houden van klanten is een prioriteit. Dat betekent soms ook dat we contracten verlengen, ook al weten we dat dit ongunstig uitpakt in onderhoudskosten.”
Mensen zijn afwachtend en dat is goed te begrijpen
Herman Driessen, dga van Content Carlease, stelt dat de communicatie bij de meeste leveranciers inmiddels wel verbeterd is. “De nieuwprijzen worden nu over het algemeen afgegeven per leverdatum en daarop zit dan prijsgarantie. Dat maakt de voorspelbaarheid groter.” Toch ziet ook Driessen dat de orderintake momenteel fors terugloopt. “De onzekerheid neemt toe, de prijzen stijgen en we kunnen niet snel leveren. Mensen zijn afwachtend en dat is goed te begrijpen.” Driessen zou weer vanuit voorraad kunnen gaan leveren, maar hij verwacht niet dat dit in de komende periode een serieuze optie is. “Bij de merken die wij leveren, geldt dat voor iedere geproduceerde auto een klant is. Volgend jaar zal dat niet anders zijn, schatten wij in.”
Afvlakking
Waar de groei van private lease in de eerste helft van het jaar nog stilviel, heeft dit segment in het derde kwartaal de stijgende lijn hervonden, blijkt uit cijfers van VNA. Ten opzichte van eind 2021 is nu sprake van een groei van het private lease park met 1,6 procent tot 234.700 auto’s. Een krap aanbod van nieuwe auto’s en prijsstijgingen spelen de markt parten. Echter wordt ook in private lease steeds nadrukkelijker gekeken naar de inzet van gebruikte auto’s.
Volgens Renate Hemerik, voorzitter van de VNA, is de huidige afvlakking van de groei in private lease niet zozeer te wijten aan stijgende prijzen, maar is het een logische marktontwikkeling. “We zien dat we in een vervangingsmarkt terechtkomen, waarbij het aantal nieuwe klanten niet meer zo snel toeneemt, maar dat wel de eerste vervangingen eraan komen. Dat het een volwassen markt is, blijkt ook wel uit het feit dat het allang niet meer alleen gaat met stuntprijzen op kleine auto’s. De gemiddelde cataloguswaarde ligt nu echt hoger dan in het begin, er worden steeds meer C-segmentauto’s geleast. Wat ook weer een verklaring is voor de gemiddelde prijsstijging van een private leasecontract.”
De gemiddelde catalogusprijs steeg van 34 duizend naar 41 duizend euro
Ook Van der Horst ziet die verschuiving. “Natuurlijk is de impact van de renteverhoging zichtbaar; in het derde kwartaal van 2021 maakte de rente nog 11 procent van de private leaseprijs uit, in het derde kwartaal van dit jaar was dat 20 procent. Ook de gemiddelde catalogusprijs van een bestelde auto steeg, van zo’n 34 duizend naar 41 duizend euro; niet alleen door schaarste en stijgende belastingen, maar ook doordat private leaserijders auto’s in hogere categorieën kiezen. Dat heeft te maken met de volwassenheid van de markt.”
De universele leasemaatschappijen zien dan ook nog altijd hun kansen op de particuliere markt. Zo wordt er juist eerder gekeken naar nog kortere looptijden, van drie maanden tot en met een maandabonnement. Dat betekent dat op deze markt de concurrentie tussen captives en universele leasemaatschappijen alleen maar zal toenemen.
Van paar tientjes tot ruim honderd euro
De private leaseprijzen stijgen fors, maar toch minder dan soms gedacht. Dat blijkt uit een calculatie van dataleverancier Autodisk. Autodisk heeft daarvoor van de populairste private leasemodellen een berekening gemaakt. Daarbij heeft het de dit jaar doorgevoerde prijsverhogingen meegenomen. Bij de berekening van de rente is uitgegaan van een verhoging van 2 procentpunt (van 3 naar 5 procent). De maandbedragen van de zes auto’s uit het lijstje stijgen tussen de 6 en 14 procent.
Dat er in de markt grotere stijgingen gezien worden, heeft volgens Autodisk-dga Alain Snel te maken met het beleid van leasemaatschappijen en captives. “Het heeft voor een belangrijk deel te maken met hoe leasemaatschappijen calculeren. Wij rekenen met twee rentepunten verhoging, maar in de praktijk kan het meer zijn.” Alleen als ook de prijzen van de betreffende modellen verhoogd zijn, stijgen de leasetarieven meer dan tien procent. “Dat is fors, maar nog steeds valt het ons mee. Een deel van de hogere nieuwprijs wordt gecompenseerd door een hogere restwaarde. Dat is in onze berekeningen een vast percentage van de nieuwprijs.”
Populairste leasemodellen
|
MODEL |
1/1 MAAND- |
1/1 BASIS- |
1/11 BASIS- |
2022 RENTE- |
1/11 MAAND- |
| Kia Picanto 1.0 dyn. | 353 | 17.415 | 17.415 | 23 | 376 |
| Opel Corsa 1.2 edition | 431 | 21.300 | 22.750 | 29 | 484 |
| Peugeot 208 1.2 act. pack | 475 | 22.630 | 23.780 | 30 | 524 |
| Peugeot 2008 1.2 allure | 564 | 29.950 | 31.500 | 42 | 627 |
| Kia Niro 1.6 dynamicline | 634 | 33.780 | 33.780 | 44 | 678 |
| Volvo XC40 1.5T4 ultimate | 940 | 51.440 | 55.140 | 70 | 1.068 |
