Interview | Marieke Spijkhoven (Politie): ‘Stekker eruit en gaan’
“Ik draag geen uniform, maar voel me absoluut verwant met de politieorganisatie. Het is mooi en interessant om de politie verder te kunnen helpen met mobiliteit, juist omdat er zulke hoge en specifieke eisen aan worden gesteld. Alles is maatwerk: dat maakt het werk leuk en lastig tegelijk”, vertelt Marieke Spijkhoven, als producten- en dienstenmanager verantwoordelijk voor de voer- en vaartuigen en luchtvaartvloot van de politie. Concreet betekent dit dat Spijkhoven met een team van 26 mensen verantwoordelijk is voor de contracten van ruim 14 duizend politievoertuigen, variërend van motoren tot fietsen, (on)herkenbare politiewagens, helikopters, drones, ME-busjes en vaartuigen.
Het overgrote deel van de vloot politiewagens bestaat nu nog uit dieselauto’s, maar het is volgens Europese afspraken, de bedoeling dat het wagenpark vanaf 2030 volledig emissievrij is. Daar wordt nu stapsgewijs naartoe gewerkt: vanaf 2022 moet 38,5 procent van de voertuigaanbesteding emissieloos zijn. Ter voorbereiding is onlangs de eerste pilot met elektrische auto’s afgerond, waarin is bekeken wat er nodig is om de politie in de toekomst emissieloos te laten rijden. Dat elektrische auto’s stil, snel, schoon en een snelle acceleratie hebben, werd door de meewerkende politie-eenheden als een groot voordeel aangemerkt. Sterker nog: omdat elektrische auto’s zo geruisloos zijn, kon er bijvoorbeeld ook makkelijker op heterdaad worden betrapt, weet Spijkhoven.
Spannend
Voor het EV-project zijn in totaal zes elektrische auto’s ingezet: drie Hyundai’s Kona, drie Kia’s e-Niro en voor de recherche nog twee onherkenbare elektrische auto’s, een VW e-Golf en een Nissan Leaf. Om ook ervaring op te doen met waterstof, is een waterstof aangedreven Hyundai Nexo gehuurd. Aan het project deden drie eenheden mee, waarbij rekening is gehouden met een goede verdeling tussen stedelijke (kortere afstanden) en landelijke regio’s (langere afstanden). En, om ook goed te kunnen ervaren hoe elektrische auto’s reageren op seizoenafhankelijke omstandigheden, heeft de pilot een jaar lang gedraaid.
“Het spannendste aan dit project was of de actieradius voldoende is voor het werk”, vertelt Spijkhoven. “Gelukkig bleek die voldoende. Tijdens een gemiddelde dienst van acht uur legt een politieauto gemiddeld 80 tot 120 kilometer af, afhankelijk van stedelijk of landelijk gebied en het type incidenten. De minimale actieradius van de auto’s die we hadden geselecteerd, lag rond de 370 kilometer, dus dat was geen probleem. De afspraak was dat de auto’s op kantoor altijd zouden worden opgeladen. Dat ging prima. Alleen de procedure rondom het vertrekken bij de laadpaal moet sneller. Nu moeten agenten te veel handelingen verrichten om de EV los te koppelen van de laadpaal. Dat moet worden teruggebracht tot: stekker eruit en weg.”
Doordat elektrische auto’s zo stil zijn, kon er makkelijker op heterdaad worden betrapt
Aansluiten oplaadmogelijkheden
Het opladen, maar vooral ook de laadinfrastructuur, is sowieso een onderwerp dat nader wordt onderzocht. “Het aanbod elektrische auto’s binnen de politie moet natuurlijk wel aansluiten op de laadmogelijkheden”, zegt Spijkhoven. Alle politiebureaus moeten straks beschikken over een eigen laadsysteem. Dat is niet eenvoudig, want niet alle bureaus hebben een eigen parkeerterrein. “Dat is wel een vereiste, want laden op openbare plekken gaat niet: de auto’s moeten veilig staan en 24 uur per dag de beschikking hebben over een vrije laadpaal.”
Andere punten van aandacht zijn de hoogte van de bodemplaat van elektrische voertuigen en het laadvermogen. “Politieauto’s moeten heel makkelijk en probleemloos over stoepen en drempels kunnen manoeuvreren, zeker als ze met een achtervolging bezig zijn. In elektrische auto’s ligt de batterij onder het voertuig, wat invloed kan hebben op de bodemvrijheid. Het risico is dan dat de onderkant het wegdek raakt en beschadigt. Ook onderzoeken we nog wat het effect op de actieradius is als de auto zwaarder is beladen.”
Piepjes
Spijkhoven zegt eraan gewend te zijn dat de auto’s voor de politie altijd moeten worden aangepast. Dan gaat het vaak bijvoorbeeld om speciale op- of inbouw van de carrosserie, maar ook om de uitrusting met speciale camera’s, sensoren of elektronica. “We werken met auto’s die van oorsprong niet als politiewagen zijn bedoeld en dus altijd moeten worden aangepast. De veiligheid en gezondheid staat voorop. Uiteraard is voor ons essentieel te weten voor welke doeleinden een vervoermiddel wordt ingezet.”
Allereerst wordt natuurlijk gelet op de prestaties van de auto, waarbij de topsnelheid, acceleratie, actieradius belangrijk zijn, maar ook het rijcomfort en de ergonomie van de auto zijn belangrijke criteria. “Agenten brengen een groot deel van hun dienst door in de auto, dus het is belangrijk dat ze comfortabel en veilig hun werk kunnen doen. Het middenconsole, waar wij als consumenten vaak veel aan hebben, moet er voor de politie juist vaak uit, omdat er anders niet genoeg ruimte is om te zitten met een koppel (de riem waar de politie-uitrusting zoals bewapening aan hang, red). Ook moeten we rekening houden met de maatvoeringen. Alles moet goed verstelbaar zijn: van de zittingen tot de gordel, zodat agenten met korte of juist lange benen allemaal comfortabel in dezelfde auto kunnen rijden.”
Het is evident dat politie of ME-busjes tegen een stootje moeten kunnen en onder de meest onverwachte omstandigheden moeten blijven functioneren. Voor aanpassingen of uitschakeling van bepaalde elektronische rijhulpsystemen heeft de politie nauw overleg met de RDW. “Tijdens een achtervolging door een drukke stad wil je niet worden gestoord door allerlei piepjes en waarschuwingen als je te dicht langs objecten rijdt of van rijbaan wisselt.”
Niet voorop
Wat betreft de ervaringen met de waterstof aangedreven Hyundai, kan Spijkhoven kort zijn: die technologie komt voor de politie nog te vroeg. “In rijtechnisch opzicht was er niets op de auto aan te merken, maar het tanken was ingewikkeld, omdat waterstof niet overal verkrijgbaar is. We waren er misschien nog iets te vroeg mee, ook omdat de TCO nu nog behoorlijk hoog is. Als de techniek is doorontwikkeld, is waterstof straks misschien een alternatief, maar nu nog niet. De politie wil graag meedoen aan verduurzaming en loopt graag mee in de ontwikkelingen, maar we lopen niet voorop.”
Politie in cijfers
De Nederlandse politie telt in totaal zo’n 65 duizend medewerkers, verdeeld over de verschillende disciplines. De organisatie bestaat uit 10 regionale eenheden, de Landelijke Eenheid, Politieacademie en het Politiedienstencentrum, waarbij de leiding in handen is van 1 korpschef. In totaal heeft de politie de beschikking over circa 14 duizend voertuigen, waar er 5 duizend herkenbaar van de politie zijn. Er zijn ongeveer 1.200 basispolitievoertuigen en 5.300 fietsen. De vloot bestaat verder uit 200 vaartuigen, 9 helikopers en 50 drones. Bij het EV-project van de politie waren 6 herkenbare basispolitievoertuigen betrokken: 3 Kia’s Niro en 3 Hyundai’s Kona. Ook zijn 2 onherkenbare wagens ingezet: een VW e-Golf en een Nissan Leaf en een onherkenbare waterstof aangedreven Hyundai Nexo. Behalve de elektrische auto’s, ging het ook om 3 Zero herkenbare motorfietsen en 6 speedpedelecs. De politie beschikt over ongeveer 40 laadpunten, verdeeld over 22 locaties. In totaal telt de politie 886 locaties, waarvan er zo’n 620 met een eigen parkeerterrein.
